Teknolojide Çift Kullanım ve Covid-19 İlişkisi

Cebimizdeki akıllı telefonlara dünyayı sığdıran GPS’in 1990’larda ABD Savunma Bakanlığı tarafından denizaltıları pozisyonlandırmak için geliştirildiğini, penisilinin ilk olarak İkinci Dünya Savaşı’nda yaraları enfekte olan askerleri tedavi etmekte kullanıldığını, bugün hemen her mutfakta kendine yer bulan mikrodalga fırınların temelini oluşturan radyo dalgalarının İkinci Dünya Savaşı’nda uçak, kara aracı ve füzelerin yerini belirlemek amacıyla icat edildiğini pek az kişi bilmektedir. Bugün bunlara ek olarak gündelik hayatımızı kolaylaştıran konserve gıdalar, naylon ve sentetik materyaller, kol saatleri, selobantlar, dijital kameralar, bilgisayarlar, sentetik kauçuktan otomobil lastikleri ve hatta ambulanslar dahi aslen orduların kullanımı için geliştirilmiş ve zamanla faydalı olacağı düşünülerek sivil hayata adapte edilmiştir. Sivil hayat, ordu için geliştirilen teknolojilerden faydalandığı gibi, ordular da ticari amaçla üretilmiş ürünleri kullanmanın birtakım avantajlarından faydalanmaktadır. Hem ordu hem de sivil hayatta değerlendirilebilen tüm bu ürün ve hizmetlere de kısaca “dual-use”, yani “çift kullanım veya çoklu kullanım” denilmektedir. Çift kullanım teknolojilerinin örnekleri bugün özellikle sağlık, enerji ve ulaşım sektörleri başta olmak üzere hayatın pek çok alanında kendini göstermektedir. Analizimizde çift kullanım konseptinin geçmişini, genel olarak ekonomilere katkılarını, güncel örneklerini ve bu teknolojilerin gelecekte ortaya çıkabilecek yeni kullanım imkânlarını araştırdık.