2020’de Bizi Bekleyen Meslekler ve Yetenekler

Albert Einstein’ın “Hayal gücü bilgiden daha önemlidir” diyerek yaratıcılık ve yeni fikirler ortaya koyma becerisinin önemini vurgulamasından bu yana yaklaşık bir asır geçti. Geçen bu süre zarfında teknoloji o kadar hızlı bir tempoda ilerledi ki binlerce farklı çalışma alanı ortaya çıktı. Yine teknolojinin hızlı gelişimiyle önümüzdeki süreçte bazı işler ortadan kaybolacak, bazıları büyüyecek hatta bugün var olmayan işler sıradan hale gelecek. Bu gelişmeler, yaşama biçimimizi ve çalışma biçimimizi dönüştürecek.

Gelecekte bir çalışan olarak, hayatta kalmanın ve gelişmenin tek yolu, benzeri görülmemiş bir büyüme yaşayacak olan endüstriler için hangi becerilerin önemli olacağını tespit etmektir. Bu nedenle hem çalışanlar hem de işverenler için geleceğin becerilerini öğrenmek ve geliştirmek kritik önem taşıyor.

Bundan 5 ya da 10 yıl sonra bile hâlâ geçerli olacak becerilere yatırım yapmak, yarının işgücüne sığınmak için iyi bir hamle olacaktır. Bu nedenle iş liderleri, eğitimciler ve hükümetler Dördüncü Sanayi Devrimi’nden herkesin yararlanabilmesi için insanların yetiştirilmesi ve yeniden eğitimi konusunda daha proaktif olmalıdır.

Teknoloji Geliştikçe Beceriler Değişiyor

Dördüncü Sanayi Devrimi’yle birlikte; Nesnelerin İnterneti (IoT), nanoteknoloji, sürücüsüz araçlar, yenilenebilir enerji, kuantum bilişim ve biyoteknoloji gibi yeniliklere odaklanan yeni iş alanları ve pazarlar ortaya çıktı. Bu yeni çağ, gelecekteki işgücünün yetkin ve üretken kalması için yeni birtakım beceriler de getirdi.

Bundan önce gelen sanayi devrimleri gibi, Dördüncü Sanayi Devrimi’nin de bozucu (disruptive) olacağı düşünülüyor. Bu bozucu etkinin mevcut endüstrilere özellikle de teknoloji, sağlık ve ulaştırma sektörlerine zarar vermesi bekleniyor. Sanayide yaşanan bu dönüşüm 2020 yılına dek bize otonom robotları, yapay zekâ ve makine öğrenmesini, ileri malzemeleri ve biyoteknolojiyi getirmiş olacak. Bununla birlikte ortaya çıkacak yeni pazarlar, istihdam için yeni bir beceri seti gerektirecek ve bu sayede önümüzdeki yıllarda iş politikasını değiştirecek.

Bundan beş yıl sonra, bugünün işgücünde önemli sayılan becerilerin üçte birinden fazlasının (yüzde 35’i) değişmesi bekleniyor. Dünya Ekonomik Forumu’nun Yazılım ve Toplumun Geleceği ile ilgili Global Agenda Konseyi tarafından yapılan bir anket, insanların yapay zekâ makinelerinin 2026 yılına kadar şirket yönetim kurullarının bir parçası olmasını beklediğini gösteriyor. Dünya Ekonomik Forumu tarafından hazırlanan “The Future of Jobs (Mesleklerin Geleceği)” raporunda ise, 2020 yılında otomasyon nedeniyle yaklaşık 5 milyon işin ortadan kalkacağına işaret ediliyor.

Rapor, mesleklerin geleceğini öngörebilmek için, önde gelen küresel işverenlerin insan kaynakları ve strateji yetkililerine, endüstriler ve coğrafyalar arasında özellikle istihdam, yetenek ve işe alım için mevcut değişim ortalamasının ne olduğunu soruyor.

En Çok Hangi Yetenekler Değişecek?

Dünya Ekonomik Forumu, 2020 yılında çalışanların değişen dünya koşullarına adapte olabilmeleri için 10 beceriye ihtiyaç olduğunu bildirirken, GuthrieJensen isimli küresel eğitim ve danışmanlık firması tarafından hazırlanan “Geleceğin Becerileri: 2020'de İlerleyebilmeniz Gereken 10 Beceri” başlıklı bilgi notu, 2020’deki işgücü manzarasının genel bir görünümünü ve bu süre zarfında sektöre hükmedecek çeşitli teknolojileri sunuyor:

1.Karmaşık Problem Çözme

Endüstriler arasındaki ilişkiyi görme becerisi ve problemler ortaya çıkmadan önce yaratıcı çözümler üretmek geleceğin önemli yeteneklerinden biridir.

2.Eleştirel Düşünce

Bilgisayar bilimleri, mühendislik ve biyoloji gibi farklı alanların karmaşıklığı ve birbirine bağlılığı nedeniyle verilerin mantık ve akıl yürüme ile yorumlanması gerekmektedir.

3.Yaratıcılık

Yeni fikirlerden yeni şeyler inşa etme yeteneği hem şimdi hem de gelecekte fayda sağlayacak bir beceridir.

4.İnsan Yönetimi

Robotlar analitik ve matematiksel beceriler kazanabilirler, ancak insanların becerilerini gerektiren liderlik ve yönetim rollerinde insanların yerini alamazlar.

5.Başkalarıyla Koordinasyon

Herhangi bir sektördeki iş adayları arasında en yüksek talep, etkili iletişim ve takım işbirliği becerileri gelişmiş kişilere olacaktır.

6.Duygusal Zekâ

Empati ve merak gibi duygusal zekâ ile ilgili nitelikler, geleceğin yöneticilerini işe almak için büyük bir faktör olacaktır.

7.Muhakeme Etme - Karar verme

Veri analitiği yardımıyla, çok miktarda verinin yoğunlaştırılarak anlaşılabilir yorumlar ve ölçülü kararlara dönüştürülebilmesi, bilgi çağında faydalı olacak bir beceridir.

8.Hizmet Yönetimi

İşletmelerin toplumun sorunlarına çözüm getirmek istemesi durumunda hizmet ve yardım sunarak müşterilere değer vermenin önemini bilen kişiler önem kazanacaktır.

9.Müzakere

Kazan-kazan durumları yaratarak işletmeler ve bireylerle görüşme yeteneği 2020’de hayatta kalmak için gerekli olacak bir beceri olacaktır.

10.Bilişsel Esneklik

Eldeki zorluğu karşılamak için farklı kişilikler arasında geçiş yapma becerisi, birleşik endüstrilerde başarılı olmak için önemlidir.

Dünya Ekonomik Forumu’nun raporu ve GuthrieJensen’in çalışması değerlendirildiğinde, 2020 yılına gelindiğinde, yaratıcılığın çalışanların ihtiyaç duyacağı ilk üç beceriden biri haline geleceği öngörülüyor. Çalışanların yeni ürünler, teknolojiler ve çalışma yöntemleriyle, bu değişikliklerden yararlanmak için daha yaratıcı olmaları gerekiyor. Robotlar daha hızlı olabilir, ancak insanlar inovasyon yapabilir ve nihayetinde iyileştirme ile sonuçlanan fikirlerle ortaya çıkabilir.

Benzer şekilde, günümüzde çekirdek bir beceri olarak düşünülen etkin dinlemenin, ilk 10 sıralamasından çıkacağı düşünülüyor. Bugün ilk 10'da yer almayan duygusal zekânın ise herkesin ihtiyaç duyduğu üst düzey becerilerden biri haline gelmesi öngörülüyor.

2020'de En İyi 5 Sektör

GuthrieJensen’in çalışmasında geleceğin sektörleri arasında ilk sırada teknoloji ve sayısal düşünme yer alırken bunu bakıcılık hizmetleri, sosyal zeka ve yeni medya okuryazarlığı, hayatboyu öğrenme ve iş zekası ile uyarlanabilirlik takip ediyor.

Dünya Ekonomik Forumu’nun sitesinde yayınlanan bir blog yazısında ise, önümüzdeki beş yıl içinde en çok etkilenecek şirketlerin kurulum/bakım, inşaat, reklam/medya, üretim/prodüksiyon ve ofis/idari işler yapan şirketler olacağına dikkat çekiliyor.

2020’de En Çok Talep Edilen 10 İş Ne Olacak?

Guthrie-Jensen’e göre geleceğin meslekleri şöyle sıralanıyor...

• Veri analistleri
• Tıbbi teknisyenler
• Fiziksel terapistler ve işyeri ergonomi uzmanları
• Satış ve pazarlama uzmanları
• İşletme analistleri
• Yazılım ve bilgisayar geliştiricileri
• Veterinerler
• Ürün tasarımcısı ve yaratıcıları
• Öğretmen ve eğitmenler
• Muhasebeciler ve denetçiler

Yeni Çağa Yeni Beceriler

İş açısından, kaçınılmaz olarak bazı yeteneklerimizi geleceğin işlerine uyarlamamız gerekecek ve ayrıca yeni beceriler de öğrenmemiz gerekecek. Forbes yazarı Avil Beckford 2020 yılında başarılı olmak için ihtiyacınız olacak ek becerileri şöyle sıralıyor:
• Öğrenmeyi öğrenmek
• Hızlı ve akılcı okuma
• Not alma
• Bilgi analizi
• Modellerin belirlenmesi ve trend eğilimleri
• Yazılı ve sözlü iletişim
• Teknolojiyi anlama ve kullanma
• Kültürel farkındalık ve duyarlılık

“Değişmeyen Tek Şey Değişimin Kendisidir”

Mesleklerin geleceği ile ilgili çalışmalarda dikkat çeken bir diğer unsur değişimin doğasının, endüstrinin kendisine bağlı olacağı gerçeği oldu. Örneğin küresel medya ve eğlence, son beş yıldır oldukça büyük bir değişime uğradı. Ancak finansal hizmetler ve yatırım sektörü henüz radikal bir biçimde dönüştürülmedi. Satış ve imalatta ise çalışanların teknolojik okuryazarlık gibi yeni becerilere ihtiyaçları bulunuyor.

Bazı ilerlemeler diğerlerinin önünde yer alıyor. Mobil internet ve bulut teknolojisi çalışma şeklimizi etkilerken, yapay zekâ, 3D baskı ve ileri malzemelerin kullanımı hâlâ erken aşamalarında bulunuyor. Ancak bu teknolojilerin yaratacağı değişimin çok hızlı olacağı kaçınılmaz bir gerçek.