İLERİ SAĞLIK TEKNOLOJİLERİ IV: Dijitalleşmenin Işığında Tıp Bilimi ve Yeni Tıp Eğitimi

1970’lerden makine öğrenmesinin ortaya çıktığı 2010 yılına kadar geçen sürede veriler, spesifik bir amaç için düzenlenip belirsizliği ortadan kaldırarak ilgili olduğu konunun anlamını artırmakta kullanılmaktaydı. Bu dönemde hekimlerin karşılaştığı en büyük problem ise verilerin güvenilirliği ve ne zaman kullanılacağının bilinemeyişiydi.

Makine öğrenmesiyle ortaya çıkan yapay zekâ geçmişte bir bilimkurgu konusu olsa da artık bilgisayarların hatta bilgisayar kontrollü robotların dahi insan sezgilerini taklit ettiği bir gerçek haline gelmiştir. Yapay zekânın özellikle akıl yürütme, anlamlaştırma, genelleştirerek deneyimlerden öğrenme gibi özellikleri tıp eğitiminde çok önemli gelişmelerin de önünü açmaktadır. Büyük ölçüde ezbere dayalı eğitim müfredatı artık sürekli büyüyen bir kaynaktan beslenen bilgilerin entegre edilerek kullanıldığı ve yetkinlik öğreten bir uygulamaya dönüşmeye başlamıştır. Ancak en önemli soru, baskın 20’nci yüzyıl “Tıp Eğitim Modeli”nin 21’inci yüzyılın artan yapay zekâ ve büyük veri uygulamalarıyla nasıl dönüşeceğidir.

Tıp eğitiminin uzun süreli olması, içeriğinin zorluğu, öğrencilerin farklı algılama seviyeleri ve sürekli değişen ve gelişen tıbbi yaklaşımlar tıp eğitiminde gerekli reform için önemli rol oynamaktadır. Zaman içerisinde geleneksel eğitim sisteminin yanında probleme dayalı, hasta odaklı, toplum odaklı yeni eğitim programları gündeme gelmiştir. Tıp müfredatındaki yenilikler ve teknolojideki gelişmeler de tıp eğitiminde yeni arayışlara yol açmıştır. Yeni teknolojilere daha yatkın olan öğrencilerin teknolojik altyapıyla donatılmış sağlık eğitimine ve sağlık alanındaki uygulamalara çok daha kolay ve hızlı bir şekilde uyum sağlayacakları düşünülmektedir.

Tıp eğitimi; kaliteli ve özverili insan gücüne ihtiyaç duyan, emek yoğun bir eğitimdir. Değişim ve yenilenmenin en hızlı olduğu bilim alanlarından biri olan tıp eğitimi, eğiticiler ve eğitimi alacakların düzeyinin yanında, çok ayrıntılı ve detaya dayalı özelliklerde, pahalı fiziki yapılar ve teknolojik donanımların ihtiyaç duyulduğu bir alandır. Tıp eğitiminin sorunları birbiriyle yakın ilişkili gelişim dönemleriyle ilgili olup, tıp eğitimi öncesi, mezuniyet öncesi (tıp fakültesi dönemi), mezuniyet sonrası ve uzmanlık dönemlerini kapsar. Gelişen teknolojinin sunduğu imkânlarla hızlanan değişim ve yenileşmenin, sağlığı daha karmaşık ve pahalı hale getirmesiyle de sorunlar giderek artmaktadır.

İleri Sağlık Teknolojileri Araştırma raporumuzun dördüncü ve son bölümünde dijitalleşmenin getirdiği yeniliklerle değişen tıp bilimini irdeleyerek, bunun tıp eğitimindeki etkilerini ele alacağız.